Twee werkvormen die regelmatig in de retraites van het Open klooster worden gebruikt zijn de Contemplatieve dialoog en het Gesprek vanuit de stilte. Hieronder een beschrijving van het laatste.

Het gesprek vanuit de stilte komt van de Quakers en is een techniek voor vreedzame uitwisseling over een vooraf vastgesteld thema. In de open kloosters echter is niet een thema het vertrekpunt maar de uitwisseling zelf. Het gesprek is bedoeld om elke deelnemer gelegenheid te geven te vertellen wat er in haar of hem leeft, met de restrictie vooraf dat te doen zonder op iemand te reageren.

Evenals de contemplatieve dialoog vindt het gesprek de stilte plaats in een kring. Elke sessie begint met de herhaling van de spelregels en een korte toelichting daarvan. Als je wilt spreken, sta je op; ben je uitgesproken, dan ga je weer zitten. Je spreekt nooit twee keer achter elkaar, eenmaal weer op je stoel is het de beurt aan een ander. Vergewis je ervan dat je voldoende pauze in acht neemt tussen jou en je voorganger, gun diens woorden de tijd om na te klinken. Vergelijk het met een steen die in het water is gegooid, wacht tot de rimpelingen verdwenen zijn.

Voor je opstaat, doe je een check. Je onderzoekt waarom je iets zou willen zeggen, welke motieven je drijven. Blijkt dat je eigenlijk wendt tot een van de deelnemers (ten positieve of ten negatieve), een overtuiging wilt uitdragen of commentaar wil geven op de gang van zaken? In al die gevallen: wacht nog even. Het gesprek vanuit de stilte is een uitnodiging om buiten betrekkingsniveau te treden en woorden te geven aan wat op dit moment gezegd wil worden. (Let op de passieve constructie, die hier een connotatie heeft van beaamde passiviteit, van laten gebeuren.)

Overigens is niemand verplicht te spreken. Quakers verkondigen op gezag van ervaring dat luisteren in dit type gesprek even belangrijk is als spreken. Waarbij ze het interessante gegeven inbrengen dat een stille kring een inwendig oor bezit: niet zelden is het de een die hardop uitspreekt wat de ander op de lippen ligt.

Het gesprek vanuit de stilte duurt een half uur tot een uur en begint en eindigt op een teken van de gespreksleider. Bij ontsporingen heeft deze de mogelijkheid in te grijpen, hoewel dat kan ook gebeuren door een van de deelnemers. Er is een vaste formule in het geval er te veel wordt gesproken: ‘Mag ik alsjeblieft verzoeken om stilte.’ Na beëindiging van het gesprek komt iedereen overeind en blijft even staan, hand in hand met de buren aan weerszijden.